12 Con Giáp Là Những Con Gì ? Ý Nghĩa Và Nguồn Gốc Của 12 Con Giáp
12 con giáp là hình tượng văn hoá trong các nước Á Đông.Vậy chúng là những con linh vật gì? Mỗi ngày, giờ, tháng, năm Âm lịch đều được gắn với một con giáp nhất định. Vậy chúng được sắp xếp theo thứ tự nào, phân chia thời gian ra sao? Hãy cùng Quà Vàng Việt tìm hiểu về linh vật 12 con giáp trong văn hoá tại bài viết dưới đây.
Theo tác giả An Chi trong tác phẩm ‘Chuyện Đông, Chuyện Tây”, tên gọi “con giáp” bắt nguồn từ lối nói của phương ngữ ở Nam Bộ. Trong phương ngữ Nam Bộ, con giáp được gọi tên từ 12 địa chi Tý đến Hợi và tượng trưng cho 12 năm âm lịch.
12 con giáp (hay thập nhị Chi) là một tập hợp gồm 12 con vật được đánh số thứ tự. Đây là hệ thống chu kỳ được các nước Á Đông như Việt Nam, Trung Quốc, Triều Tiên, Hàn Quốc, Singapore… sử dụng để tính thời gian (ngày, tháng, năm).
Nguồn gốc của Can Chi
Trước khi đến với ý nghĩa 12 con giáp, chúng ta cần có kiến thức cơ bản về Can chi. Can chi hay còn có tên gọi khác là Thiên Can Địa Chi hay Thập Can Thập Nhị Chi. Đây là hệ thống đánh số, đếm thời gian theo chu kỳ 60 phổ biến ở các nước phương Đông.
Tuy vậy, nguồn gốc của Can Chi không thật rõ ràng, có sách cho rằng Can Chi do Đại Sào phát hiện ra cách tính Can Chi thông qua việc đếm các đốt ngón tay, trong đó Giáp, Ất, Bính, Đinh… dùng để đặt tên cho các ngày trong năm, gọi chung là Thiên Can, còn Tý, Sửu, Dần, Mão được dùng để đặt cho các tháng trong năm, gọi chung là Địa Chi.
10 Thiên Can gồm có: Giáp, Ất, Bính, Đinh, Mậu, Kỷ, Canh, Tân, Nhâm, Quý
12 Địa Chi gồm có: Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tị, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi
Khi đã xây dựng được 10 Thiên Can và 12 Địa Chi thì người ta phối hợp hai yếu tố này lại để tính năm, tháng, ngày, giờ.
Sự phối hợp đầu tiên là ghép hai đơn vị đầu của Can và Chi lại, ta được Giáp Tý, tiếp đó sẽ đến Ất Sửu, Bính Dần, Đinh Mão… Cứ ghép lần lựa như vậy, ta sẽ được ghép được 60 lần. Do vậy, chu kỳ phối hợp của Thiên Can và Địa Chi sẽ là 60.
12 con giáp ở Việt Nam là những con gì ?